دلتاس خاص

بررسي عوامل تخريب لايه ازن و نقش كشور ايران در حفاظت ومديريت پيامدهاي ناشي از آن

دفتر مركزي انتشارات بوم سازه (سيويليكا): تهران، بزرگراه جلال آل احمد، بين خيابان كارگر و بزرگراه چمران، كوچه پروانه، پلاك ۴، ساختمان چمران، طبقه ۴، واحد ۳۱. تمامي خدمات پايگاه سيويليكا ، حسب مورد داراي مجوزهاي لازم از مراجع مربوطه مي باشند و فعاليت هاي اين سايت تابع قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران است. تلفن: ۸۸۰۰۸۰۴۴ ، ۸۸۳۳۵۴۵۰ ، ۸۸۳۳۵۴۵۱ ، ۸۸۳۳۵۴۵۲ - كد پستي: ۱۴۳۹۹۱۴۱۵۳.

مراقب لايه ازن باشيم 

كارشناسان معتقدند اگر كشورهاي عضو كنوانسيون وين و پروتكل مونترال به تعهدات خود عمل كنند و مصرف مواد مخرب لايه ازن را طبق برنامه زمان بندي شده حذف كنند، چرخه طبيعي تشكيل ازن به حالت طبيعي خود بر مي گردد و حفره لايه ازن ترميم مي شود، البته در شرايط مناسب و مساعد دست كم ۵۰ سال طول مي كشد تا اين حفره ترميم شود. صنايع برودتي و سردكننده ها، سازندگان يخچال ها و فريزرهاي خانگي، صنعتي و تجاري، صنايع ابر و اسفنج سازي، بخش دفع آفات كشاورزي و سيستم هاي تهويه مطبوع، كپسول هاي اطفاي حريق، حلال اسپري هاي پاك كننده قطعات الكترونيكي و ساخت كولر خودروها از جمله كارخانجات مصرف كننده گازهاي مخرب لايه ازن در كشور هستند.

در راستاي گسترش پروتكل مونترال سال ۲۰۱۶ نمايندگان ۲۰۰ كشور جهان در نشستي در كيگالي، پايتخت رواندا درباره كاهش تدريجي گازهاي گلخانه اي در قالب اصلاحيه اي براي پروتكل مونترال به توافق رسيدند، در توافق كيگالي كشورهاي جهان به سه گروه تقسيم شده اند كه در گروه اول كشورهاي صنعتي و پيشرفته قرار دارند. در سال ۱۹۸۵ وجود حفره لايه ازن بالاي قطب جنوب كشف و مشاهده شد كه اين حفره هر سال بزرگ تر و عميق تر مي شود؛ منظور از حفره اين است كه در آن منطقه چگالي ازن كه در حالت معمولي بين ۳۰۰ تا ۳۵۰ دابسون (واحد اندازه گيري چگالي ازون) است كمتر شده و در بعضي مناطق تا ۲۰۰ دابسون كاهش نشان مي دهد.

كاهش تدريجي و حذف مواد مخرب لايه ازن مطابق با برنامه زمان بندي، كنترل تجارت مواد مخرب لايه ازن، ايجاد سيستم مجوز صادرات و واردات مواد مخرب لايه ازن و گزارش ميزان توليد و مصرف مواد مخرب لايه ازن به دبيرخانه ازن به صورت ساليانه اهم تعهدات كشورهاي عضو پروتكل مونترال است. آسمان نيز مانند زمين از گزند انسان در امان نمانده است، بشر با توسعه صنعت كاري كرد كه آسمان نيز سوراخ شود، در واقع با انتشار بيش از حد گازهاي مخرب لايه ازن مانند سي اف سي ها، هالون ها و تتراكلريد كربن اين لايه حفاظتي را تخريب كرد و قطعا ضرر آن به خودمان بر مي گردد. در واقع تخريب لايه ازن زمين موجب برخورد پرتوهاي مضر خورشيد به زمين مي شود و در نهايت گرمايش زمين را سرعت مي بخشد، دانشمندان هشدار داده اند پديده گرم شدن زمين مي تواند تلاش ها براي ترميم حفره ازن را كه قرار است تا سال ۲۰۵۰ انجام گيرد، حدود ۳۰ سال به تعويق اندازد.

خيز جهان براي حفاظت از لايه اوزون

با تخريب لايه اوزون، پرتوهاي فرابنفش به زمين رسيده و مشكلاتي همچون سرطان‌هاي پوستي، تار شدن عدسي چشم يا آب مرواريد، كاهش مقاومت بدن برابر بيماري‌هاي عفوني و كاهش فتوسنتز را باعث مي‌شود. اين نامگذاري بزرگداشتي است براي پيمان مونترال كه بر اساس آن كشورها متعهد شدند تا براي حفاظت از لايه اوزون اقدام كرده و با همديگر همكاري كنند. در سال ۱۹۸۵ محققان حفره‌اي را در لايه اوزون، بالاي قطب جنوب كشف كردند و مشخص شد كه هر سال عمق اين حفره بيشتر مي‌شود. ۱۶ سپتامبر برابر با ۲۵ شهريور از سوي مجمع عمومي سازمان ملل متحد به عنوان روز جهاني حفاظت از لايه ازون تعيين شد. متن: الهام اسكندري / گوينده: مانيا مرداني / ‏ ‏‬تدوينگر: سجاد اصلاني.

منبع